Ở miền Tây, cứ mỗi độ tháng tư âm lịch là trời bắt đầu bước vào mùa mưa. Những cơn mưa đầu mùa có to, có nhỏ. Nhờ những cơn mưa này mà nhiều loài động vật trên đồng ruộng từ trong hang bò ra kiếm mồi hay để tìm bạn tình sinh sản. Ếch, nhái, cá, là những loài tiêu biểu nhất vào thời điểm này. Tuy nhiên, có một loại côn trùng cũng tranh thủ trời mưa mà bò ra ngoài, và nó cũng chính là nguyên liệu của những món ăn rất đặc biệt, đó là dế cơm.

Dế cơm có tên khoa học là Brachytrupes Portentosus, là loài côn trùng có cánh, cánh thẳng, có râu dài, có đôi chân sau rất to và khoẻ, sống ở những nơi ẩm ướt, tập tính thích đào hang. 

Vào những ngày mưa, dế cơm thường đào hang, do vậy người ta thường hay tìm hang của chúng để bắt. Hang dế cơm nhìn rất dễ biết, tuy nhiên, thường rất khó tìm vì chúng hay đào hang dưới những bụi cây rậm rạp.

Dế cơm sau khi được bắt về sẽ làm sạch bằng cách ngắt râu, bỏ cánh và lấy sạch ruột. Sau đó, tuỳ thuộc vào sự khéo léo của người chế biến mà nấu thành những món ăn khác nhau. Nhìn chung thì dế cơm thường được chế biến thành những món ăn ngon, tiêu biểu sau đây.

Đầu tiên là món ăn đơn giản nhất, dế cơm nướng mọi. Dế sau khi được làm sạch sẽ được nướng trực tiếp trên bếp than hồng, sau khi chín thì ăn kèm với nhiều loại rau dân dã như: lá cóc, lá sung, lá cách, rau răm, rau húng... và một chén nước mắm chua ngọt. Món ăn này được cho rằng là ngon không thua kém gì "sơn hào hải vị".

Món ăn thứ hai cũng hấp dẫn không kém, tuy nhiên, nó được chế biến khá cầu kì, đó là món dế cơm chiên bột. Dế khi đã sơ chế kĩ lưỡng sẽ được cho một đến hai hạt đậu phộng vào thân, sau đó trộn vào phần hỗn hợp bột chiên giòn và chiên vàng trên chảo dầu nóng. Món ăn này được ăn kèm với rau xà lách, rau thơm, diếp cá và nước mắm cay.

Một món nữa được chế biến từ dế cơm đó chính là dế cơm rang muối ớt. Sau khi cho phần muối đã đâm nhuyễn cùng với ớt vào nồi và rang được 5 phút, chúng ta sẽ cho dế cơm vào và rang cho đến khi chín hẳn. Lúc này, món dế cơm rang muối ớt đã hoàn thành với mùi thơm khó cưỡng và hương vị ngọt, béo, cay, mặn, ngon đến ngất ngây.

Chắc chắn rằng món ăn được giới thiệu sau đây sẽ khiến các bạn phải trầm trồ kinh ngạc vì nó quá độc đáo, đó là món gỏi dế chua ngọt. Với món gỏi độc lạ này, chúng ta cần chuẩn bị xoài và cóc xanh đã được xắt sợi, một vài lát ớt đỏ, một ít rau thơm và một số loại gia vị thường dùng. Dế sẽ được ướp với một ít nước mắm, một ít tiêu, đường, hạt nêm, trong 15 phút, sau đó đem chiên giòn lên. Phần xoài và cóc xanh sẽ được trộn với ít đường, nước mắm, cho thấm gia vị. Dế sau khi chiên giòn sẽ cho vào phần xoài và cóc, sau cùng thêm ớt xắt lát, rau thơm vào là chúng ta đã có ngay món gỏi dế chua cay kích thích vị giác.

Và món ăn cuối cùng được giới thiệu trong bài viết này là món dế kho tiêu. Dế sẽ được ướp với muối, đường, mì chính (bột ngọt), một ít tiêu, khoảng 10 phút. Sau đó cho vào một ít nước dừa tươi và đun trên lửa nhỏ cho đến khi cạn nước, lúc này, cho thêm dầu ăn vào và rang cho đến khi phần thịt dế giòn lại, sau cùng sẽ cho thêm một ít tiêu là món ăn đã hoàn thiện. Món dế kho tiêu sẽ ăn cùng với dưa chuột, cà chua, và một số loại rau mùi.

Hi vọng rằng với những món ăn được giới thiệu trên sẽ khiến các bạn thích thú.