Tổng thống Donald Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran
Bình Nguyên 03/19/2018 10:00 AM
Ngày 18/3, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Bob Corker nhận định Tổng thống Donald Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và các cường quốc vào tháng 5 tới.

Trong chương trình "Face the Nation" của kênh truyền hình CBS, Thượng nghị sĩ Corker nêu rõ thỏa thuận hạt nhân Iran sẽ là một vấn đề được nêu ra vào tháng 5, và "hiện tại thì không có vẻ gì là thỏa thuận sẽ được gia hạn". Khi được hỏi liệu ông có tin rằng Tổng thống Donald Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận trên vào ngày 12/5 hay không?, ông Corker trả lời: "Tôi tin là như vậy".

Phát biểu của ông Corker được đưa ra trong bối cảnh trước đó một ngày, Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran, ông Ali Shamkhani tuyên bố Iran sẽ không chấp nhận bất kỳ thay đổi nào đối với thỏa thuận hạt nhân mà nước này đã ký với các cường quốc thế giới. Ông Shamkhani khẳng rằng chương trình tên lửa đạn đạo của Iran, vốn mang bản chất phòng thủ, sẽ tiếp tục được triển khai “một cách kiên định”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump dự định sẽ tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran vào tháng 05/2018. Ảnh: Reuters

Thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động toàn diện chung (JCPOA), được Iran ký kết với nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) hồi tháng 7/2015. Theo thỏa thuận này, Tehran hạn chế các hoạt động làm giàu urani để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của quốc tế.

Các cuộc biểu tình chống chính phủ tại Iran, cũng như những lời cáo buộc, đe dọa, đáp trả qua lại giữa Mỹ và Iran trong thời gian qua có thể là cái cớ để Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi Thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Trung Quốc và Đức) trong vài ngày tới. Tuy nhiên, dư luận vẫn đặt câu hỏi liệu chính quyền của ông Donald Trump có thật sự sẽ đưa ra quyết định táo bạo này, khi mà phần nào thấy được những nguy cơ “nhãn tiền".

Tuy nhiên, vào năm ngoái, Tổng thống Trump tuyên bố không công nhận Iran tuân thủ thỏa thuận hạt nhân. Tới tháng 1/2018, ông Trump ra thời hạn 120 ngày để các nghị sĩ Mỹ và các đồng minh châu Âu tìm cách "sửa đổi" nội dung nếu không Mỹ sẽ rút khỏi thỏa thuận.

Tổng thống Trump lo ngại rằng một phần của JCPOA sẽ hết hiệu lực vào năm 2026 mà không thể giải quyết chương trình tên lửa của Iran, cũng như việc Tehran gia tăng ảnh hưởng trong khu vực. Nếu Mỹ rút khỏi, thỏa thuận sẽ sụp đổ khi Tehran cũng từ chối đàm phán lại theo yêu cầu của Washington.

Thỏa thuận hạt nhân P5+1 được ký kết năm 2015 đang đứng trước nguy cơ sụp đổ. Ảnh: Reuters

Nếu việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran xảy ra thì đây sẽ là một bước đi đầy thách thức, rủi ro đối với chính quyền Mỹ. Dù quyết định này có thể làm hài lòng những người ủng hộ Tổng thống Donald Trump, giúp ông thực thi cam kết đưa ra trong chiến dịch tranh cử, song nó sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng.  

Tiếp đến, nếu Mỹ rút khỏi thỏa thuận, thế giới sẽ phải chứng kiến một Trung Đông vốn đã nóng vì xung đột, đối đầu, khủng bố, lại càng thêm bất ổn bởi sự răn đe qua lại giữa Mỹ và Iran. Đặc biệt khi tình hình chiến sự tại Iraq, Syria đang đặt lực lượng của Mỹ và Iran vào những vị trí quá gần nhau để một cuộc xung đột có thể xảy ra. Bên cạnh đó, giới quan sát cũng lo ngại việc hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân sẽ gây khó khăn trong giải quyết cuộc khủng hoảng hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên và khiến nỗ lực giải trừ vũ khí hạt nhân trên thế giới bị đe dọa.

Author: Bình Nguyên

News day