Vậy là di sản của cựu Tổng thống Obama đã không thể tồn tại dưới thời Tổng thống Donald Trump, khi Hạ viện Mỹ bỏ phiếu để bãi bỏ Đạo luật Chăm sóc Y tế Giá rẻ (hay còn gọi là Obamacare) ở Hạ viện với kết quả rất sít sao: 217 phiếu thuận (con số cần tối thiểu là 216) và 213 phiếu chống.

Như vậy, sau nhiều tuần đàm phán và vận động, Tổng thống Trump và đảng Cộng hoà đã có bước đi cần thiết đầu tiên cho ưu tiên hàng đầu khi lên làm Tổng thống Mỹ của ông Trump - thông qua Đạo luật chăm sóc sức khỏe người Mỹ (AHCA) nhằm xoá bỏ Obamacare. Với kết quả này, đa số người dân Mỹ sẽ không còn được hưởng chính sách ưu đãi về chăm sóc sức khỏe.

Tất cả 193 hạ nghị sỹ Dân chủ bỏ phiếu chống trong khi 20 nghị sỹ đảng Cộng hoà đứng về phía đảng Dân chủ. Điều này phản ánh những lo ngại và bất đồng trong chính đảng đa số ở Quốc hội, giữa các nghị sĩ quan điểm ôn hoà và bảo thủ, rằng việc bỏ Obamacare sẽ khiến hàng triệu người Mỹ bị tước bỏ cơ hội chăm sóc sức khoẻ và đẩy nhiều chi phí khác tăng cao.  

Sau khi chính thức bước qua khe cửa hẹp tại Hạ viện, dự luật trên được xem là thắng lợi lớn nhất cho đến nay của Tổng thống Trump trong nỗ lực xóa bỏ các di sản của người tiền nhiệm.

Sau khi cuộc bỏ phiếu có kết quả, Tổng thống Donald Trump đã có buổi lễ ăn mừng chiến thắng tại Vườn Hồng cùng các lãnh đạo Hạ viện của đảng Cộng hòa ở Toà Bạch Ốc. Tổng thống Trump phát biểu mừng chiến thắng khẳng định Đạo luật y tế “Obamacare đã chết” và bày tỏ tự tin rằng dự luật mới sẽ được Thượng viện thông qua: “Đây chính là sự bãi bỏ và thay thế Obamacare. Về cơ bản, đạo luật này đã chết”.

Trước đó, đảng Cộng hòa và Tổng thống Trump đã nhiều lần vận động đưa dự luật mới ra bỏ phiếu nhưng đều thất bại khi không hội đủ số phiếu ủng hộ cần thiết ngay trong nội bộ đảng. Việc dự luật không thể thông qua hồi tháng 3 được xem là thất bại lớn nhất của Tổng thống Trump trong 100 ngày đầu tiên cầm quyền. Phe Cộng hoà đã điều chỉnh nhiều nội dung so với phiên bản đầu tiên, bổ sung thêm 8 tỷ USD trong 5 năm để chi trả bảo hiểm cho những người đã đáp ứng các điều kiện từ trước. 

Mặc dù ông Trump “tin tưởng” Thượng viện Cộng hòa “cũng sẽ thông qua dự luật” vì nhiều lý do khác nhau, từ chuyện ông “đã tiên đoán Obamacare chẳng ích lợi gì cho người dân” đến chuyện “trong tương lai (nhờ luật bảo hiểm y tế do đảng Cộng hòa soạn thảo) số tiền dân chúng Mỹ bỏ ra để mua bảo hiểm sẽ giảm”, còn quyền lợi được hưởng lại tăng lên. Tổng thống Trump nhắc lại điểm này nhiều lần trong bài phát biểu ngắn của ông, đồng thời ông Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan cũng hãnh diện nói trong 7 năm qua, từ ngày Obamacare được ban hành “chúng ta (Cộng hòa) đã hứa với cử tri là sẽ hủy bỏ luật này, thay thế bằng một đạo luật mới tốt hơn cho mọi người”, và chiến thắng mới của chính quyền Trump là minh chứng cho điều đó.

Chỉ mới 3 tuần trước, ngay chính Chủ tịch Ryan cũng không dám nghĩ tới chuyện sẽ được các nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ để thông qua dự luật, còn Tổng thống Trump cũng bày tỏ sự không hài lòng bằng những dòng tweet trên Twitter, đe doạ ông sẽ có biện pháp thích ứng đối với những vị dân cử Cộng hòa không thông qua Trumpcare. Vào sáng thứ hai đầu tuần (1/5), chính Chủ tịch Ryan không dám quả quyết “sẽ đưa dự luật ra bỏ phiếu ngay trong tuần này”, trong khi đến trưa ngày thứ ba, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Sean Spencer cho biết “Tổng thống không thúc đẩy cho đến khi nào các nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện thấy có đủ phiếu ủng hộ, lúc đó cuộc bỏ phiếu sẽ được tiến hành”. Vào tối thứ tư, sau cuộc họp riêng của thành phần lãnh đạo Cộng hòa tại Hạ viện, với tin tức đã có đủ phiếu ủng hộ để thông qua, đã quyết định tiến hành cuộc bỏ phiếu. Cho dù số phiếu tán thành rất sít sao với số phiếu chống (217/213), nhưng vẫn đủ để Tổng thống Trump hãnh diện khoe “(cuộc bỏ phiếu) đã giúp đảng Cộng hòa gắn bó với nhau”.

Đã vượt qua cửa ải Hạ viện, nhưng thách thức lớn nhất đối với Dự luật này có thể lại nằm ở Thượng viện, và cuộc chiến tại đây được dự đoán cũng cam go không kém. Mặc dù phe Cộng hoà vẫn chiếm đa số, chỉ cần một số thượng nghị sĩ phản đối cũng khiến kế hoạch bị cản trở. Cho đến nay, các thượng nghị sỹ Cộng hòa vẫn khẳng định muốn xóa bỏ phần lớn nội dung của Obamacare nhưng vẫn chưa nhất trí về các vấn đề cụ thể. Lo ngại lớn nhất hiện nay là dự luật mới có thể tác động đến các bang đã mở rộng hỗ trợ y tế cũng như nguy cơ tăng phí bảo hiểm đối với người già, người nghèo - những người cần những điều kiện chăm sóc sức khỏe đặc biệt sẽ bị ảnh hưởng. 

Ngay sau khi có kết quả ở Hạ viện, hai thượng nghị sĩ Cộng hòa là các ông Lamar Alexander (Tennessee) và Roy Blunt (Missouri) thông báo sẽ soạn thảo một dự luật khác, không giống như những điều khoản đã được Hạ viện thông qua, còn nữ nghị sĩ Cộng hòa Lisa Murkowski (Alaska) nêu rõ “hy vọng dự luật Thượng viện soạn thảo sẽ thật sự đáp ứng đòi hỏi của người dân” hơn những điều khoản ghi trong dự luật mới được Hạ viện thông qua. 

Trong khi đó, một nhân viên cấp dưới của Chủ tịch Cộng hoà Thượng viện Mitch McConnell cũng lên tiếng “(Thượng viện) chỉ nghe các lãnh đạo Hạ viện trả lời là có, nhưng vẫn chưa thấy họ nói gì về con số 24 triệu người có thể mất bảo hiểm y tế trong 10 năm tới mà Ủy ban Ngân sách Quốc hội (CBO) đã nêu ra ngay từ ngày đầu tiên". Nếu không có câu trả lời thỏa đáng, “chúng tôi (Thượng viện) không thể có sự ủng hộ của những nghị sĩ thuộc nhóm ôn hòa (moderate)”.

Trong trường hợp không được thông qua hoặc mang lại các tác động tiêu cực đối với người dân thì đảng này đứng trước nguy cơ thất bại trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào năm 2018. Về phía đảng Dân chủ, các nghị sỹ đảng này tiếp tục lên tiếng chỉ trích, tuyên bố sẽ quay trở lại nắm quyền kiểm soát Hạ viện vào năm 2018 và bác bỏ dự luật này.

Chính vì thế, trong bản thông cáo do văn phòng Thượng nghị sĩ John Cornyn (Texas), lãnh đạo đứng thứ hai trong của Cộng Hòa ở Thượng viện, đưa ra vào chiều thứ năm (4/5) cho biết “chúng tôi không đặt ra thời hạn phải thông qua (đạo luật hủy bỏ Obamacare)”. Thông cáo cũng cho biết phía Cộng hoà "không vội vã thông qua bất kỳ dự luật nào (về bảo hiểm y tế) cho tới khi có đủ 51 phiếu ủng hộ”.

Hiện chưa rõ dự luật chăm sóc y tế mới sẽ tốn kém bao nhiêu hay có bao nhiêu người sẽ mất bảo hiểm trong khi CBO từng ước tính 14 triệu người Mỹ sẽ mất bảo hiểm y tế chỉ tính riêng trong năm 2018.