Quá khứ

Theo thông tin từ báo Tuổi trẻ, vụ án xảy ra tối 26/6/2005, thi thể một bé gái ở xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên, Bắc Giang được tìm thấy.

Bốn tháng đã qua, nhưng không tìm ra đối tượng, Cơ quan điều tra đã quyết định đình chỉ vụ án, và đồng thời phát động nhân dân tố giác các đối tượng có hành vi sàm sỡ, cưỡng bức phụ nữ trên địa bàn nhằm hỗ trợ điều tra.

Chính vì vậy, một người trong thôn là cụ Ngô Thị Khuyến và con dâu đã làm đơn tố cáo Hàn Đức Long chính là người hiếp dâm hai mẹ con. Vì thế, ông Hàn Đức Long bị bắt. Sau đó, ông Long thú nhận mình là thủ phạm hiếp và giết cháu bé trên.

Hai phiên tòa được mở sơ thẩm, hai phiên tòa phúc thẩm, Hàn Đức Long bị kết án tử hình. Tại các phiên tòa, ông Long đều kêu oan và khai ông đã bị ép cung, bức cung, dùng nhục hình.

Buổi xin lỗi công khai người tù oan Hàn Đức Long đã được ông Long và gia đình chờ đợi từ rất lâu. Trước buổi xin lỗi diễn ra, ông Long đã cẩn thận chuẩn bị bài phát biểu với những lời gan ruột. 

Chính vì thế ông đã bị tạm giam cho đến nay đã hơn 11 năm.

Lời xin lỗi

Chiều 25/4/2017, buổi xin lỗi của Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội với ông Hàn Đức Long diễn ra tại xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên, Bắc Giang.

Buổi xin lỗi này trở nên náo loạn khi gia đình của nạn nhân trong vụ án mà ông Long bị buộc tội oan đã bức xúc lớn tiếng khi cơ quan tố tụng chưa xác định được hung thủ của vụ giết người này.

Gia đình nạn nhân đã ném tấm biển treo tại buổi xin lỗi bằng mũ, dép... khi Phó chánh án Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội khi ông đang đọc lời xin lỗi. Vì thế, ông Hàn Đức Long phải nép sáng một góc và sau đó ra để tránh hỗn loạn trong khi chưa phát biểu được câu nào.

Tuy nhiên, đối với ông Long, “Cảm giác vui như ngày được trả tự do. Từ hôm nhận tin tôi thấy khoẻ hơn rất nhiều. Gia đình tôi chờ đợi ngày này lâu lắm rồi, mong muốn ngày này được tổ chức sớm để người dân trong làng ngoài xã không ai còn nghi kị nữa”.

Sau những ngày tháng uất ức vì ngồi tù oan, hôm nay gương mặt ông Long đã nở nụ cười hạnh phúc. Vợ ông là bà Mai cũng nắm chặt tay chồng, nước mắt rưng rưng.

"Vết xe đổ"

Đây không phải là lần đầu tiên gia đình bị hại gây náo loạn tại buổi xin lỗi người bị oan.

Thông tin từ Voa.vn cho biết, năm 1970, ông Thêm và người em họ Nguyễn Khắc Văn từ Bắc Ninh lên huyện Tam Dương, Vĩnh Phú (nay là Vĩnh Phúc) thu mua trám.
Trời tối hai người nghỉ tại lều cắt tóc ven đường. Đêm đó, có đối tượng đã dùng búa đánh ông Văn và ông Thêm để cướp tài sản.
Bị chống trả và hô hoán, tên cướp bỏ chạy. Ông Văn bị thương và tử vong sau đó, ông Thêm cũng bị thương vào đầu nay vẫn để lại sẹo.
Sau đó ông Thêm bị cho là hung thủ, hai lần ra tòa ông phải nhận bản án tử hình. 

Ngày 11/8/2016, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội tổ chức buổi xin lỗi công khai cụ ông Trần Văn Thêm (Bắc Ninh) - người mang thân phận bị can oan suốt 46 năm.

Tại buổi xin lỗi, ông Trần Văn Thêm trình bày mong muốn duy nhất của mình là mong gia đình bị hại chia sẻ với nỗi oan ức của ông suốt 46 năm qua.

Thế nhưng gia đình bị hại lại lớn tiếng gào khóc, phẫn nộ vì cơ quan tố tụng chưa xác định được hung thủ sau khi buổi xin lỗi kết thúc. Nên, ông Thêm và gia đình cũng phải vội vàng ra về để tránh va chạm.

Trước đó, ông Nguyễn Thanh Chấn do bị cáo buộc là thủ phạm giết người hàng xóm Nguyễn Thị Hoan vào tháng 8/2003 tại nhà riêng ở thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Bắc Giang đã bị các cấp tòa án phạt tù chung thân.

Đến tháng 4/2015, khi cơ quan tố tụng công bố lời xin lỗi với ông Chấn, thì mẹ của bị hại trong vụ án đã cay đắng thốt lên: “Ai là người đã giết chết con tôi, đến bao giờ các cơ quan tố tụng mới tìm ra hung thủ để gia đình tôi nguôi ngoai nỗi đau này?...”

Đến nay, đã hơn 4 năm sau ngày ông Chấn được minh oan nhưng phiên xét xử phúc thẩm người được cho là hung thủ của vụ án vẫn chưa diễn ra. Và vì thế, câu hỏi nhức nhối của gia đình bị hại vẫn chưa có câu trả lời.

Những buổi xin lỗi của người oan như ông Nguyễn Thanh Chấn, ông Hàn Đức Long, ông Trần Văn Thêm…đáng lý được tổ chức trang trọng và chân thành. Thế nhưng niềm vui lại không được trọn vẹn khi gia đình người bị hại trở nên phẫn nộ, đầy hoài nghi. Vậy, lỗi là do ai?