Các tàu thuyền hút cát lậu thường hoạt động vào ban đêm đến rạng sáng, gây mất trật tự, ảnh hưởng đến đời sống người dân. Chưa kể đến hậu quả sạt lở, phá huỷ hệ sinh thái của lưu vực.

Người dân đã nhiều lần phản ánh, đồng thời Uỷ ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã tăng cường quản lý việc khai thác cát ở đây, nhưng nhịp độ khai thác của cát tặc vẫn không thuyên giảm.

Theo ông Nguyễn Đắc Trường - Phó giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Thừa Thiên Huế, chỉ có 5 doanh nghiệp được cấp phép khai thác cát: 3 doanh nghiệp ở bãi bồi Lương Quán (Thủy Xuân, Thành phố Huế), 2 doanh nghiệp khai thác cát ở mỏ cát xã Thủy Bằng (thị xã Hương Thủy). 

Theo nhiều người dân ở đây, đến 20h hằng đêm là cát tặc bắt đầu hoạt động. Ông Trần Văn Chung (ngụ tại thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà) cho biết: “Thay vì hút cát giữa lòng sông, nhiều tàu thuyền vào ngay gần bờ hoạt động. Phía trước nhà máy nước Vạn Niên, nơi cung cấp nước sạch cho cả thành phố Huế cũng bị cát tặc đục khoét, gây ô nhiễm môi trường”.

Theo thông tin từ ông Võ Đăng Thái - Phó chủ tịch phường Thủy Biều (thành phố Huế), các doanh nghiệp được cấp phép hoạt động tại bãi bồi Lương Quán chỉ được khai thác trong diện tích 6,3 héc-ta, độ sâu 3,7 - 4,5m. Nhưng theo kiến nghị của người dân, các doanh nghiệp đang khai thác vượt quá giới hạn cho phép. Phường đã gửi báo cáo đến Sở Tài nguyên Môi trường để điều tra làm rõ.

Ông Thái cũng cho biết thêm: “Vừa qua, sau nhiều nỗ lực, phường đã bắt giữ được 3 tàu đang khai thác cát trái phép vào rạng sáng” (bị bắt quả tang vào ban đêm, đoạn trước chùa Thiên Mụ, phường Hương Long).

Trung tá Lê Viết Sơn, Phó phòng cảnh sát giao thông đường thủy Thừa Thiên Huế, cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2017, đơn vị đã bắt giữ 34 tàu thuyền khai thác cát trái phép, xử phạt hơn 130 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi bị xử lý hành chính, các tàu thuyền tiếp tục vi phạm.

Theo lời kể của ông Sơn: "Chúng tôi tiếp tục tăng cường tuyên truyền, qua đó đến nay đã phát hiện xử lý nghiêm 5 trường hợp khai thác cát trái phép trên đường thủy nội địa. Cái khó là người khai thác trên sông là trình độ dân trí thấp. Thứ hai là họ không có kế sinh nhai, sống dựa vào nghề này".

Theo phản ánh của nhiều người dân địa phương cũng như quan sát thực tế, hàng ngày đều có thuyền khai thác cát hoạt động ở khu vực gần đập ngăn mặn Thảo Long, mặc dù không có doanh nghiệp nào được cấp phép khai thác tại đây.

"Cảnh sát đường thủy lực lượng mỏng nên khó bố trí khép kín địa bàn. Phương tiện ca nô tốn rất nhiều nhiên liệu gây khó khăn trong công tác chuyên môn, mặt khác đi ca nô dễ bị cát tặc phát hiện và trốn chạy", ông Sơn .

Vì bức xúc với nạn khai thác cát miên man làm ảnh hưởng đến đời sống, vào khoảng 20h ngày 17.03.2017, hàng chục người dân tổ 4, phường Hương Hồ đã thuê đò ra ngăn chặn một chiếc sà lan to mang ký hiệu VS 08007852.

Một người trên sà lan tự xưng tên Hùng (trú ở thành phố Huế) và cho biết "mua cát của Công ty Hồng Phát cho nên lên đây hút" (tên đầy đủ là Công ty Cổ phần thương mại và dịch vụ Hồng Phát tại tỉnh Thừa Thiên Huế).

Theo ông Nguyễn Đức Học (Đại diện Chi nhánh công ty Cổ phần thương mại và dịch vụ Hồng Phát tại tỉnh Thừa thiên Huế) cho biết: “Tôi có biết người này (người tự xưng là Hùng nêu trên – PV). Tuy nhiên, việc người này cho rằng mua cát ở Công ty tôi là không đúng bởi phía Công ty tôi bán cát thì Công ty tôi tự hút cát trong địa phận của tôi rồi bán cho họ chứ không để họ hút cát. Việc họ đặt ống hút cát chỉ là hút cát ‘lậu’ mà thôi”.

Ngoài ra ông Học còn cho biết thêm: “Có nhiều chủ thuyền lợi dụng danh nghĩa của Công ty mình để hút cát không đúng quy định. Đề nghị các cơ quan chức năng xử lý triệt để vấn đề này để khỏi ảnh hưởng đến Công ty”.