Chiều ngày 17/8, cuộc họp báo của Bộ Giao thông Vận tải đã diễn ra với hơn 1 tiếng đồng hồ, với sự có mặt của nhiều cơ quan báo đài, vấn đề trọng tâm của buổi họp báo không ngoài dự đoán đó là vì sao đặt trạm thu phí Cai Lậy trên quốc lộ 1 không đặt ở đường tránh khiến người dân có phản ứng dữ dội trong nhiều ngày qua.

Trả lời cho câu hỏi trên, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho biết, vị trí đặt trạm đã nghiên cứu kỹ, căn cứ vào phương án tài chính được chủ đầu tư lập, có lấy ý kiến các cơ quan.

Năm 2013 quốc lộ 1 xuống cấp và ùn tắc nên Bộ Giao thông lập dự án đầu tư xây dựng tuyến tránh Cai Lậy và cải tạo quốc lộ 1 qua thị xã này. Hạng mục tăng cường mặt đường quốc lộ 1 được nâng cấp "đúng nghĩa là thảm mặt đường, xây dựng cầu chứ không chỉ vá lại đường". Sau khi cải tạo, người dân được đi đường tốt hơn, không phải chen chúc trên đường đô thị, giảm tai nạn, ùn tắc.

Đối với vấn đề tại sao Bộ Giao thông không di chuyển trạm thu phí hoặc mua lại dự án, Thứ trưởng Đông cho biết, vị trí đặt trạm nằm trên dự án nên "không có lý do gì phải thay đổi".

Ông Đông nói thêm, nếu cứ bị dân phản ứng mà di dời trạm thì không ổn, bất kỳ dự án nào cũng vậy không thể có một bên nào được lợi tất, mà phải đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư, và người dân.

Đối với những dự án như thế này, nhà nước không có tiền nên mới huy động vốn của tư nhân nếu những việc có tiền lệ như thế này còn tiếp diễn thì có lẽ sẽ không còn nhà đầu tư nào cho nhà nước vay tiền nữa.

Nhất là giai đoạn 2016 - 2020, Bộ Giao thông chỉ được cấp nguồn vốn đáp ứng 30% nhu cầu phát triển hạ tầng theo chiến lược, 70% còn lại sẽ thu hút vốn tư nhân. Do đó, để xảy ra những sự việc như thế này thì thu hút vốn tư nhân là rất khó.

Trả lời về việc nhiều lái xe phản ứng do mức phí Cai Lậy cao hơn nhiều so với phí đường cao tốc Trung Lương, trong khi quãng đường ngắn hơn, chất lượng đường cao tốc Trung Lương tốt hơn, ông Đông cho rằng, hai tuyến đường này có 2 phương thức thu phí khác nhau và nguồn vốn đầu tư cũng khác nhau.

Cao tốc Trung Lương sử dụng vốn Ngân sách nhà nước và không giới hạn thời gian bao lâu, trung bình ở mức 1.000 đồng/km. Tuyến này thu theo hình thức thu phí kín, nghĩa là đi đoạn đường ngắn thì thu ít tiền còn đường dài nhiều tiền. Đây là phương pháp hiện đại, đảm bảo công bằng nhất.

Trong khi đó, tuyến tránh Cai Lậy do doanh nghiệp đầu tư nên việc thu phí phải đảm bảo hoàn vốn, mức phí đưa ra theo phương án tài chính và phải hài hoà lợi ích các bên.

Việc di chuyển trạm thu phí sẽ làm đổ bể phương án tài chính nhà đầu tư, vì vậy cho nên Bộ Giao thông đang bàn phương án giảm phí làm sao cho phù hợp đối với phương tiện qua trạm thu phí Cai Lậy. Việc giảm phí sẽ làm thời gian đặt trạm lên 12 đến 14 năm thay vì dự kiến 6 năm nếu thu mức phí hiện tại.

Trước giả thiết nếu lái xe tiếp tục trả tiền lẻ để phản đối việc thu phí, nhà chức trách sẽ giải quyết thế nào, ông Đông nói: “Bộ sẽ chỉ đạo cơ quan chức năng trao đổi với Tiền Giang và nhà đầu tư tiếp tục xử lý nếu xảy ra việc này. Tôi mong giải quyết hài hòa, kỳ vọng không xảy ra vấn đề phức tạp. Hiện chưa phát hiện những vi phạm phải xử lý hình sự”.

Trạm BOT Cai Lậy nằm trong dự án BOT tuyến tránh thị xã Cai Lậy và bảo trì, tăng cường mặt quốc lộ 1, hoạt động từ ngày 1/8, thời gian thu phí 6 năm 5 tháng. Trạm có 8 làn xe cơ giới, mỗi chiều có một làn thu phí tự động, mức phí mỗi lượt từ 35.000 đến 180.000 đồng.

Sau một tuần hoạt động, nhiều tài xế dùng tiền lẻ 200, 500, 1.000 đồng khi qua trạm nhằm phản đối cách đặt trạm bất hợp lý. Họ yêu cầu dời trạm thu phí vào tuyến đường tránh, vì đây mới là đường được đầu tư.