Bản ghi nhớ dài 4 trang, do Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ Devin Nunes soạn thảo, dựa trên thông tin tuyệt mật mới phát hiện gần đây về FBI, cáo buộc Bộ Tư pháp và FBI lạm dụng quyền lực, biến luật Giám sát tình báo nước ngoài (FISA) thành công cụ theo dõi một thành viên trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Donald Trump hồi năm 2016.

Tài liệu tập trung vào cuộc giám sát được tòa án hậu thuẫn đối với ông Carter Page, cựu thành viên trong ban tranh cử của Trump bị nghi ngờ làm gián điệp do những mối liên hệ thường xuyên với các quan chức Nga, và cáo buộc FBI dùng một nhân vật có thành kiến chống lại ông Trump là cựu điệp viên Anh Christopher Steele để đánh giá hành động của ông Page.

Theo đó, Ủy ban Tình báo nghi ngờ hồ sơ về các cuộc liên lạc giữa ông Trump với phía Nga do ông Steele tổng hợp và được phe Dân chủ tài trợ một phần đã tạo nên “một phần quan trọng” trong yêu cầu gửi tới tòa án đặc biệt để được phép tiến hành cuộc giám sát điện tử đối với ông Page, bắt đầu từ tháng 10/2016.

Sau cùng, báo cáo cũng cho biết đã có nhiều bằng chứng về việc Bộ Tư pháp Mỹ tìm cách hạ uy tín của ông Trump.

Trước khi tài liệu được công bố, Bộ Tư pháp và FBI đã tích cực vận động để chống lại việc này với lí do có thể tiết lộ cả các thông tin tuyệt mật về chống gián điệp, vào thời điểm cuộc điều tra của Công tố viên Robert Mueller đang điều tra liệu Tổng thống Mỹ có cản trở tư pháp hay không cũng như về các cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016. Tuy nhiên, phớt lờ lời kêu gọi từ hai cơ quan trên, Tổng thống Trump đã phê chuẩn việc công bố bản ghi nhớ nói trên, qua đó khoét sâu mâu thuẫn giữa ông chủ Tòa Bạch Ốc và giới chức đang điều tra nghi vấn Nga thao túng bầu cử Mỹ.

Vài giờ trước khi tài liệu được công bố, Tổng thống Trump cáo buộc FBI và Bộ Tư pháp chính trị hóa quá trình điều tra theo hướng thiên vị phe Dân chủ và chống lại phe Cộng hòa.

Sự việc trở nên phức tạp hơn khi trong một bức thư gửi đến nghị sĩ Nunes, nghị sĩ Dân chủ Adam Schiff (California) cho biết, các nghị sĩ Dân chủ trong Ủy ban tình báo Hạ viện đã phát hiện ra những thay đổi được thực hiện sau khi ủy ban bỏ phiếu tán thành chuyển bản ghi nhớ lên Tổng thống Trump xem xét dù ông không nêu rõ những thay đổi này là gì và người phát ngôn của nghị sĩ Nunes chưa có ngay câu trả lời về vấn đề.

Sau khi tài liệu trên được công bố, Giám đốc FBI Christopher Wray đã gửi một thông điệp đến các nhân viên khẳng định ông luôn sát cánh cùng cơ quan này, đồng thời cam kết sẽ nỗ lực bảo vệ tính chính trực và chuyên nghiệp của FBI trước mọi sóng gió.

Về phần mình, các nghị sĩ Dân chủ thuộc Ủy ban Tình báo Hạ viện cho rằng việc công bố và chính trị hóa các thông tin mật tạo ra "tiền lệ nguy hiểm và tổn hại lâu dài cho các cơ quan tình báo và các cơ quan thực thi pháp luật" của Mỹ, đồng thời phê phán bản báo cáo “thiếu chính xác” và đưa ra một “hình ảnh lệch lạc về FBI”. Những nghị sĩ này hy vọng rằng vào ngày 5/2, Ủy ban Tình báo Hạ viện sẽ bỏ phiếu cho việc công bố tài liệu của chính họ nhằm đáp lại các cáo buộc nói trên.