“Đây là một trong những khoảnh khắc then chốt khi tất cả chúng ta, các công dân Mỹ, cần xác định chúng ta là ai và đại diện cho điều gì”, cựu tổng thống Barack Obama phát biểu trước khoảng 1.300 sinh viên tại Đại học Illinois hôm 7/9.

“Nếu bạn nghĩ rằng bầu cử là không quan trọng thì tôi hy vọng hai năm vừa qua đã khiến bạn phải sửa suy nghĩ đó”, Bloomberg dẫn lời ông Obama.

Cựu tổng thống chỉ trích Tổng thống Donald Trump lợi dụng nỗi sợ về văn hóa và sự bất mãn về kinh tế trong những năm gần đây. “Nó không khởi nguồn từ Trump. Ông ấy là triệu chứng, không phải nguyên nhân. Ông ấy đang tận dụng sự thù oán mà các chính trị gia tích tụ trong nhiều năm”, ông Obama nói.

Theo ông, nếu cử tri không kháng cự “nền chính trị dựa trên nỗi sợ và thù ghét” do những người có quyền sử dụng nhằm bảo vệ địa vị, thì nước Mỹ có nguy cơ đi lệch khỏi lý tưởng của những người cha sáng lập đất nước.

Ông Obama cho rằng tình hình hiện tại, trong đó có những cuộc chỉ trích của Tổng thống Trump với Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions và Cục Điều tra Liên bang (FBI), là lời cảnh báo đối với cả hai đảng.

Bên cạnh đó, ông cũng nhắc tới bài viết giấu tên trên New York Times về việc cấp dưới của tổng thống nhiều lúc phải bất tuân lệnh để hạn chế những hành động mà họ coi là gây hại cho đất nước.

“Giám sát không phải là việc cho rằng mọi thứ đều ổn vì có những người trong Nhà Trắng bí mật không tuân theo lệnh tổng thống. Giám sát không phải là như vậy. Đó không phải là cách nền dân chủ của chúng ta nên vận hành”, ông khẳng định.

Bài phát biểu của ông Obama đánh dấu sự khởi đầu chiến dịch vận động tranh cử của các ứng viên đảng Dân chủ. Trong lúc đó, Tổng thống Trump dường như cũng đang lên kế hoạch đại diện cho các ứng viên đảng Cộng hòa trong bối cảnh đảng này có khả năng mất đi ưu thế khi cuộc bỏ phiếu diễn ra vào ngày 6/11. Đây là một sự kiện hiếm có đối với cử tri khi một cựu tổng thống tham gia vận động chống lại người kế nhiệm.

Khi ông Obama có bài phát biểu, Tổng thống Trump đang ở Bắc Dakota dự buổi gây quỹ cho một thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa.

“Tôi đã xem bài phát biểu nhưng tôi ngủ quên mất”, ông Trump nói.

Theo nhà lịch sử Julian Zelizer thuộc Đại học Princeton, hầu hết cựu tổng thống đều quá già hoặc không có hứng thú tái xuất chính trường và phê phán người kế nhiệm.

“Đó không phải là chức năng chính của các cựu tổng thống trước đây. Tuy nhiên, đây không phải là một giai đoạn bình thường”, Zelizer nhận định.

Sau bài phát biểu, cựu tổng thống Obama tham gia vận động tranh cử với các ứng viên đảng Dân chủ tại hạt Orange, Nam California vào ngày 8/9. Dự kiến ông cũng sẽ tham dự các chiến dịch ở Cleveland, Illinois và Pennsylvania.