81 ngày sau sự kiện trưng cầu ý dân bất hợp pháp để ly khai ngày 1/10 và hơn 1 tháng sau sự kiện Catalonia bị tước quyền tự trị, cử tri vùng này sẽ đi bầu cử lại Nghị viện vùng để quyết định trao quyền cho các lãnh đạo ly khai hay ủng hộ chính quyền thống nhất khi cuộc khủng hoảng khu vực bước vào thời khắc quan trọng.

Có 7 đảng tham gia cuộc bầu cử Nghị viện vùng, trong đó có 3 đảng theo xu hướng ly khai, 3 đảng khác ủng hộ sự thống nhất Vương quốc Tây Ban Nha. Theo thăm dò, tỷ lệ cử tri đi bầu ngày 21/12 dự kiến sẽ cao hơn nhiều so với những lần bầu cử trước nhưng kết quả là khó đoán định.

Trong giai đoạn tranh cử, các đảng phái ủng hộ và phản đối Catalonia độc lập có các tranh luận gay gắt, công kích, mạt sát nhau ngoài tầm kiểm soát. Các kết quả khảo sát mới nhất cho thấy, cả phe ủng hộ li khai hay ủng hộ thống nhất với Tây Ban Nha đều có thể không giành thế đa số trong Nghị viện 135 ghế.

Dựa trên các khảo sát cũng như các phân tích, hiện có 3 kịch bản chính cho cuộc bầu cử tại Catalonia.

Thứ nhất, phe ủng hộ Catalonia độc lập (dẫn đầu là đảng Cộng hòa cánh tả - ERC) chiến thắng, nhưng sẽ phải thay đổi quan điểm, tức vẫn duy trì xu hướng độc lập nhưng phải mềm hoá và xây dựng lộ trình đối thoại lâu dài với chính quyền trung ương Tây Ban Nha.

Thứ hai, phe thống nhất (dẫn đầu là đảng Công dân – Ciudadanos), ủng hộ Catalonia vẫn thuộc về Tây Ban Nha, chiếm ưu thế nhờ vào lượng cử tri phản đối ly khai nhưng "giữ im lặng” trong cuộc trưng cầu dân ý.

Cuối cùng, là phe ly khai chiến thắng nhưng bị chia rẽ, giữa đảng “Tất cả vì Catalonia” của ông Carles Puigdemont và đảng Cộng hoà cánh tả - ERC của ông Oriol Junqueras.

Trong trường hợp này, phe ly khai chiến thắng cũng không tập hợp đủ lực lượng để đưa ra các yêu sách nào quá lớn. Sự chia rẽ này trên thực tế đã diễn ra bởi trong cuộc bầu cử ngày hôm nay, đảng ERC đã từ chối đứng cùng liên minh tranh cử với đảng “Tất cả vì Catalonia”.

Theo mạng www.digitaljournal.com, nhằm chống khả năng gian lận cũng như tấn công mạng để thay đổi kết quả bầu cử, Chính phủ của Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy đã quyết định áp dụng phương pháp kiểm phiếu bằng tay. Các điểm bỏ phiếu sau khi tiến hành kiểm phiếu bằng tay sẽ gọi điện thoại để thông báo kết quả cho một công ty tư nhân do Chính phủ trung ương chỉ định. Công ty này mỗi khi nhận được kết quả sẽ tiến hành công bố ngay sau đó.

Việc kiểm phiếu chính thức của Chính phủ sẽ được tiến hành vào ngày 24/12 và kết quả chính thức cuối cùng sẽ được công bố trong vòng ba ngày sau đó.