Tổng thống Trump đề cử Chánh án Tòa án tối cao Hoa Kỳ
Trang Lu 02/02/2017 06:00 PM
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đề cử thẩm phán tòa phúc thẩm theo đường lối bảo thủ Neil Gorsuch, 49 tuổi, giữ vị trí Chánh án Tòa án Tối cao Mỹ.

Theo đó, vào lúc 8h tối ngày 31/01/2017 (giờ địa phương), ông Trump đã công bố lựa chọn của mình cho vị trí thẩm phán Tòa án Tối cao của nước này đang bị bỏ trống. Đối với quyết định giới thiệu ông Gosuch của ông Trump, không chỉ là thực hiện lới hứa với cử tri từ lúc tranh cử mà còn là cơ hội lịch sử để xoay chuyển cán cân ngành tư pháp trong những năm sắp tới. Đề cử này của tân Tổng thống Donald Trump sẽ khôi phục tỷ lệ đa số quan chức theo đường lối bảo thủ trong Tòa án tối cao, đồng thời giúp hình thành những phán quyết về các vấn đề mang tính quyết định ở Mỹ như kiểm soát súng, phá thai, án tử hình và các quyền về tôn giáo. Vì vậy, đây được xem như là một trong những quyết định quan trọng có ảnh hưởng sâu rộng và lâu dài đến mọi mặt trong đời sống xã hội Mỹ.

Trump công bố đề cử thẩm phán Toà án Tối cao cùng vợ chồng ông Gorsuch trong buổi công bố. Ảnh: AP.

Ông Gorsuch, 49 tuổi, đang là thẩm phán toà thượng thẩm thứ 10 tại thành phố Denver, bang Colorado từ năm 2006. Ông cũng là ứng cử viên trở thành thẩm phán trẻ nhất trong 25 năm qua, kể từ khi Clarence Thomas tham gia Tòa án Tối cao vào năm 1991 khi mới 43 tuổi, chiếm giữ chức vụ trọn đời tại cơ quan tư pháp quyền lực cao nhất này của nước Mỹ. Xuất thân từ gia đình có truyền thống theo nghiệp chính trị, mẹ của ông, bà Ann Gorsuch Burford, là nữ lãnh đạo đầu tiên của Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) dưới thời Tổng thống Ronald Reagan. Bản thân ông Neil Gorsuch có hai bằng Tiến sỹ tại Đại học Harvard và Oxford, từng làm thư ký cho một vài vị thẩm phán liên bang trước khi được Tổng thống Bush giới thiệu và Thượng viện phê chuẩn làm thẩm phán tòa thượng thẩm ở Denver (chức vụ hiện tại). Trong bài phát biểu của mình, ông Trump nói: "Tôi đã cam kết với cử tri Mỹ nếu tôi được bầu làm Tổng thống, tôi sẽ đề cử một vị thẩm phán xứng đáng nhất vào Tòa án Tối cao. Đó phải là người thượng tôn luật pháp, đại diện cho hiến pháp và diễn giải hiến pháp đúng với những gì được ghi nhận". Ông cũng cho biết thêm về quyết định của mình: "Thẩm phán Gorsuch là người có những kĩ năng pháp lý nổi bật, một trí tuệ thông suốt và nhận được sự ủng hộ từ cả hai đảng. Phụ thuộc vào tuổi tác của họ, một thẩm phán (thuộc Tòa án tối cao) có thể công tác trong 50 năm, theo đó, các quyết định của thẩm phán có thể kéo dài một thế kỷ hoặc lâu hơn nữa, thậm chí có thể là mãi mãi".

Tổng thống Donald Trump (phải) bắt tay ông Neil Gorsuch. Ảnh: Reuters

Tòa án Tối cao Mỹ có tổng cộng 9 thẩm phán được bổ nhiệm trọn đời, sau khi ông Scalia qua đời đã để lại một ghế trống quyết định đến cán cân giữa xu hướng bảo thủ và tự do trong định chế tư pháp cao nhất nước Mỹ. Khi còn vận động tranh cử, ông Trump từng nói muốn bổ nhiệm một thẩm phán có quan điểm và chủ trương bảo thủ như thẩm phán Antonin Scalia, thẩm phán qua đời hồi tháng 2/2016. Ông Gorsuch là người ủng hộ mạnh mẽ về tự do tôn giáo cũng như các giá trị xã hội bảo thủ, được coi là thẩm phán mang quan điểm bảo thủ trung hữu, có thiên hướng ủng hộ bình đẳng tôn giáo và chống nạo phá thai.

Tuy nhiên, tiến trình này có thể sẽ gặp khó khăn khi đề cử ứng viên Thẩm phán Tòa án tối cao của Tổng thống Trump cần phải được Thượng viện thông qua. Đảng Dân chủ ở Thượng viên nhiều khả năng sẽ ngăn chặn bất kỳ ứng viên nào quá bảo thủ của ông Trump, đặc biệt trong việc bổ nhiệm vị trí thẩm phán trọn đời, nhằm đáp trả việc đảng Cộng hòa cố tình trì hoãn phê chuẩn, từ chối xem xét đề cử của cựu Tổng thống Barack Obama đối với ứng viên Merrick Garland nhằm thay thế thẩm phán Scalia hồi năm 2016.

Cập nhật: Thượng viện Mỹ phê chuẩn Thượng nghị sĩ Jeff Sessions làm Bộ trưởng Tư pháp với 54 phiếu thuận và 47 phiếu chống ngày 08/02 bất chấp các tranh cãi gay gắt về những phát ngôn phân biệt chủng tộc của ông trước đây.

Author: Trang Lu

News day