Hoạt động này của hải quân Trung Quốc diễn ra trong thời điểm Mỹ - Trung đang tranh cãi xem ai là người phải chịu trách nhiệm về việc gây ra căng thẳng ở những vùng biển tranh chấp. Trong chuyến thăm Bắc Kinh ngày 14/6, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo bày tỏ lo ngại về những nỗ lực của Trung Quốc trong việc quân sự hóa ở biển Đông. Trước đó, Mỹ cho máy bay ném bom B-52 bay qua gần các vùng biển tranh chấp để thách thức yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc.

Báo của quân đội Trung Quốc đưa tin, hải quân nước này đã mô phỏng một cuộc tấn công tại một địa điểm không xác định trên biển Đông. Tình huống là xuất hiện ba máy bay không người lái bay phía trên đội tàu Trung Quốc.

Cuộc tập trận này là một phần nỗ lực nhằm chuẩn bị cho các cuộc thực chiến chống lại các mục tiêu trên không. Theo báo chí Trung Quốc, sở dĩ có cuộc tập trận này là do trước đó nhà lãnh đạo Trung Quốc cho rằng, một số chương trình huấn luyện đã không chuẩn bị cho quân đội một cách hiệu quả.

Mỹ và Trung Quốc vẫn đang tranh cãi về việc quân sự hóa ở biển Đông. Bắc Kinh đổ lỗi những căng thẳng này do hải quân Mỹ gây ra thông qua việc đưa các tàu tuần tra của Mỹ đi vào khu vực biển Đông. Washington lại cho rằng, đó là khu vực tự do hàng hải và những hoạt động này là cần thiết để hạn chế việc gia tăng quân sự của Trung Quốc tại biển Đông.

Mỹ đã tỏ ra cứng rắn khi gần đây đưa hai tàu tuần tra đi vào khu vực 12 hải lý của một số đảo tranh chấp và hủy lời mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận hải quân lớn do Mỹ chủ trì. Tuy nhiên, các nhà bình luận cho rằng, các hành động này của Mỹ chủ yếu mang tính chất biểu tượng, chứ không ảnh hưởng gì tới các hành xử của Trung Quốc ở biển Đông.

Thử nghiệm 56 tàu không người lái

Tờ Independent của Anh mới đây đưa tin và đăng kèm đoạn clip cho thấy, Trung Quốc đã thử nghiệm một dàn tàu không người lái gồm 56 chiếc trên biển. Các chuyên gia cho rằng, Trung Quốc đang hướng tới việc triển khai một loạt tàu không người lái cỡ nhỏ. 

Theo một số nhà phân tích, dù nhỏ, nhưng một dàn 56 chiếc tàu như vậy dàn hàng trên biển có thể trở thành “đàn cá mập” có khả năng nuốt chửng bất kỳ đối thủ nào trong các cuộc chiến trên biển. Hình ảnh từ clip cho thấy, những chiếc tàu này đi thành hàng ngay ngắn, có thể tránh nhau dễ dàng khi chuyển hướng nhanh chóng.

Oceanalpha là công ty đứng đằng sau dàn tàu này. Công ty này tuyên bố, họ đã thử nghiệm đội tàu nhằm kiểm tra năng lực hoạt động cũng như những ứng dụng tiềm năng trong các cuộc hải chiến. Trong clip, đội tàu này xếp thành hình 2 chữ tiếng Trung “quân dân” (hàm ý sự hợp tác giữa các đơn vị dân sự và quân sự), rồi xếp thành hình tàu sân bay.

Li Jie, một chuyên gia hải quân tại Bắc Kinh, nói với Thời báo Hoàn Cầu (Trung Quốc): “Một khi được trang bị những vũ khí này, những chiếc tàu chiến nhỏ có thể tấn công kẻ thù lớn hơn. Một chiếc tàu mẹ sẽ điều khiển dàn tàu này, triển khai chúng dễ dàng”.

Zhang Yunfei, nhà sáng lập và chủ tịch của Oceanalpha, nói rằng, công ty đã thực hiện cuộc diễn tập lớn nhất từ trước tới giờ đối với tàu không người lái trên biển. Những chiếc tàu này có thể được sử dụng với mục đích dân sự hoặc quân sự. Chúng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ lợi ích hàng hải của Trung Quốc.

Công ty không tiết lộ vị trí chính xác của cuộc thử nghiệm này, nhưng họ cho biết, địa điểm thử nghiệm diễn ra tại vùng biển rộng 772 km² dành riêng cho mục đích tập trận.

Một số công ty, trường đại học và các nhà thầu quốc phòng Trung Quốc đang chú trọng tới việc triển khai công nghệ đóng tàu không người lái. Tháng 12 năm ngoái, Đại học Kỹ thuật Cáp Nhĩ Tân ở tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc và công ty hàng hải HiSiBi có trụ sở ở Thâm Quyến tuyên bố phát triển tàu không người lái chạy nhanh nhất thế giới, có thể đi với tốc độ 58 dặm/giờ.

Anh, Mỹ và Israel cũng đang triển khai tàu không người lái phục vụ mục đích quân sự.