Vinacircle - Theo nhiều chuyên gia kinh tế, người tiêu dùng Trung Quốc đã thay đổi khi tiếp cận cũng như học hỏi từ Jack Ma. Ông đã làm được nhiều hơn là chỉ xây dựng một đế chế thương mại điện tử trở thành công ty giá trị nhất châu Á. Ông trở thành hình mẫu thế hệ doanh nhân khởi nghiệp mới tại Trung Quốc.

Trong bối cảnh nền kinh tế bị kiểm soát chặt chẽ, doanh nghiệp tư nhân của Jack Ma nổi lên với những ý tưởng đột phá mạnh mẽ.

Thành công của ông là hình mẫu giúp ngành công nghệ Trung Quốc cạnh tranh với Thung lũng Silicon, đưa nền kinh tế này dần tiền tới vượt Mỹ.

Ông hiện là người sở hữu vốn tài sản khổng lồ, giàu nhất Trung Quốc với giá trị lên đến 40 tỷ USD, và là diễn giả được chào đón tại nhiều sự kiện toàn cầu như Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tại Davos.

Nhiều doanh nhân khởi nghiệp nói rằng Jack Ma đã trở thành hình mẫu của họ. "Ông ấy là hình mẫu của thế hệ chúng ta", Peiran Wei, một doanh nhân 36 tuổi, nói và cho biết ông đã tự tin đồng sáng lập một startup với ứng dụng có tên VideoUP phần lớn nhờ Jack Ma và Alibaba.

Trong trường học ở Trung Quốc, câu chuyện cá nhân của Jack Ma đã trở thành một huyền thoại. Ông sinh năm 1964 trong một gia đình nghèo ở Hàng Châu, học tiếng Anh bằng cách dẫn khách du lịch tham quan quanh thành phố.

Sau một thời gian làm giáo viên, Jack Ma chuyển hướng kinh doanh. Năm 1999, ông thành lập Alibaba cùng 17 người đồng sáng lập. Ông cho biết mình không phải người sành công nghệ nhất, cũng không thông minh nhất.

Ông đã chứng tỏ mình là một lãnh đạo truyền cảm hứng cho nhân viên, không ngại đấu tranh với các đối thủ ngoại và có tầm nhìn hiện đại học nền kinh tế Trung Quốc.

"Những người thông minh cần một kẻ ngốc để lãnh đạo họ", Jack Ma từng nói. "Chiến thắng sẽ dễ dàng hơn nếu bạn có những người nhìn mọi thứ với những góc độ khác nhau".

Alibaba đã mang thương mại điện tử đến những ngôi làng xa xôi của Trung Quốc, sau đó mở rộng mảng kinh doanh sang trí tuệ nhân tạo, chăm sóc sức khỏe và phim Hollywood. Sau 19 năm thành lập, Alibaba đã trở thành một đế chế vững mạnh với trị giá vốn hóa lên đến 420 tỷ USD.

Một trong những người đầu tiên nhìn ra tiềm năng của Jack Ma là Masayoshi Son, ông chủ của tập đoàn Nhật SoftBank. Năm 2000, Son đã đầu tư 20 triệu USD vào Alibaba và hiện số cổ phần này trị giá 120 tỷ USD.

"Ông ấy không có kế hoạch kinh doanh và cũng chưa có doanh thu. Nhưng ông ấy có ánh mắt kiên định. Từ dáng đi tôi có thể nhận thấy ông ấy là một lãnh đạo giỏi", Son nhớ lại.

Năm 2014, Alibaba đã có vụ chào cổ phiếu lần đầu ra công chúng với số tiền huy động được kỷ lục 25 tỷ USD. Đây như lời nhắc đối với các nhà đầu tư mạo hiểm rằng họ có thể kiếm cả gia tài từ các startup của Trung Quốc.

Tác động từ đó cũng xảy ra tức thời. Tháng 7 vừa qua, nhà sản xuất smartphone Xiaomi Corp. cũng đã huy động được 4,7 tỷ USD với định giá cao nhất thế giới, 46 tỷ USD. Giá trị các thương vụ đầu tư mạo hiểm tại Trung Quốc cũng tăng từ 4,4 tỷ USD vào năm 2013 lên 16,6 tỷ USD năm 2014 và đạt 60,2 tỷ USD năm 2017, theo hãng nghiên cứu thị trường Preqin. Năm nay, Trung Quốc được dự báo vượt qua Mỹ về cả số vốn mạo hiểm huy động được lẫn số IPO.

Môi trường khởi nghiệp tại Trung Quốc sẽ không như ngày nay nếu không có Jack Ma”, William Bao Bean tại công ty đầu tư mạo hiểm SOSV cho biết, “Sự nổi tiếng của Jack Ma và thành công của Alibaba đã giúp khởi nghiệp trở thành một lựa chọn nghề nghiệp được chấp nhận rộng rãi hơn, góp phần hình thành một trong những thị trường công nghệ lớn nhất thế giới”.

Jack Ma không chỉ thành công trong kinh doanh, mà còn phá vỡ khuôn mẫu về một lãnh đạo doanh nghiệp tại Trung Quốc. Đó thường là những ông chủ ít khi xuất hiện của các công ty quốc doanh khổng lồ như PetroChina hay China Mobile. Jack Ma từng hóa trang thành Michael Jackson và nhảy, hay đội mũ lông chim múa hát trong bữa tiệc thường niên của công ty.

"Đối với nhiều người, ông ấy là bộ mặt của internet Trung Quốc. Chẳng ai thực sự biết Pony Ma (người sáng lập Tencent Holdings Ltd.) trông như thế nào", Bean nói.