Bệnh viêm phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một dạng bệnh lý tắc nghẽn đường dẫn khí phổi lâu ngày gây nên tình trạng khó thở cho bệnh nhân. Tình trạng tắc nghẽn này tăng dần theo thời gian.

Các triệu chứng

Đa phần các triệu chứng bệnh viêm phổi tắc nghẽn mạn tính không xuất hiện cho đến khi phổi tổn thương và bệnh thường nặng hơn theo thời gian. Những triệu chứng ở giai đoạn đầu thường không rõ ràng như ho vào buổi sáng, ho ra đờm, khó thở, thở khò khè, mệt nhọc, tức ngực, sốt, viêm phổi... Khi bệnh nhân trải qua đợt kịch phát thì các triệu chứng bệnh xuất hiện đột ngột và có xu hướng nặng hơn.

Nguyên nhân

Bệnh khí thũng và viêm phế quản mãn tính là hai vấn đề chính gây nên COPD, nhưng COPD cũng có thể do các thiệt hại gây ra do viêm phế quản mãn tính trong hen.

Bệnh giãn phế nang có thể phá hủy một số thành và sợi đàn hồi đường dẫn khí và phế nang, đường hô hấp sẹp nhỏ khi thở ra, làm suy yếu luồng không khí ra của phổi.

Viêm phế quản mãn tính có đặc trưng là ho liên tục, gây viêm và thu hẹp ống phế quản. Viêm phế quản mãn tính cũng làm tăng sản xuất chất nhờn, hơn nữa có thể thu hẹp và chặn ống phế quản.

Hen phế quản đề cập đến viêm phế quản mãn tính kèm theo các cơn co thắt của sợi cơ trong lớp màng của đường hô hấp (co thắt phế quản). Hen phế quản mãn tính đôi khi được phân loại là COPD.

Khói thuốc lá và các chất kích thích: Trong hầu hết các trường hợp, những thiệt hại phổi dẫn đến COPD là do hút thuốc lá dài hạn. Tuy nhiên, chất kích thích khác có thể gây COPD bao gồm cả khói xì gà, khói thuốc, khói ống, ô nhiễm không khí và khói nghề nghiệp nhất định.

Trong trường hợp hiếm hoi, COPD là kết quả từ một rối loạn di truyền gây do protein gọi là thiếu alpha1 antiytripsin.

Nhiễm trùng đường hô hấp: Khi đã bị COPD, sẽ dễ bị cảm lạnh thường xuyên, bệnh cúm hoặc viêm phổi.

Tăng áp động mạch phổi: COPD có thể gây ra tăng áp trong động mạch đưa máu tới phổi.

Vấn đề về tim: COPD làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, bao gồm đau tim.

Ung thư phổi: Người hút thuốc với viêm phế quản mãn tính có nguy cơ cao mắc ung thư phổi hơn so với người hút thuốc không có viêm phế quản mãn tính.

Các xét nghiệm và chẩn đoán

Nếu có triệu chứng của bệnh COPD và lịch sử tiếp xúc với chất kích thích phổi, đặc biệt là khói thuốc lá, bác sĩ có thể khuyên nên các xét nghiệm này:

Xét nghiệm chức năng phổi (đo phế dung - spirometry). Spirometry là thử nghiệm chức năng phổi phổ biến nhất. Trong thử nghiệm này, sẽ được yêu cầu thổi vào một ống kết nối với phế dung kế. Spirometry có thể phát hiện COPD, ngay cả trước khi có các triệu chứng của bệnh. Nó cũng có thể được sử dụng để theo dõi tiến triển của bệnh và theo dõi điều trị.x-quang-phổi.

X-quang ngực: X-quang có thể hiển thị khí phế thũng - một trong những nguyên nhân chính của COPD. X quang cũng có thể loại trừ vấn đề về phổi khác hoặc suy tim.

Khí máu động mạch: Xét nghiệm máu này cho biết phổi đưa oxy vào máu và loại bỏ carbon dioxide như thế nào.

Kiểm tra đờm: Phân tích các tế bào trong đờm có thể giúp xác định nguyên nhân của các vấn đề phổi và giúp loại trừ bệnh ung thư phổi.

Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): CT scan phổi có thể giúp phát hiện bệnh khí phế thũng và giúp xác định xem có thể chỉ định phẫu thuật khi có COPD.

Phương pháp điều trị

Phương pháp điều trị COPD bằng thuốc có thể kiểm soát triệu chứng, giảm nguy cơ biến chứng và đợt kịch phát và cải thiện khả năng hoạt động trong cuộc sống.

1. Ngừng hút thuốc lá

Bước quan trọng nhất trong điều trị cho người COPD hút thuốc lá là dừng hút thuốc. Đó là cách duy nhất để giữ cho COPD không trở nặng - cuối cùng có thể dẫn đến mất khả năng thở.

2. Phẫu thuật

Phẫu thuật là một lựa chọn cho một số người với một số hình thức của bệnh khí thũng nặng người không đáp ứng với thuốc:

Giảm khối lượng phổi: Bác sĩ phẫu thuật loại bỏ phần mô phổi bị hỏng, tạo ra thêm không gian trong khoang ngực để cho mô phổi còn lại và cơ hoành làm việc hiệu quả hơn. Phẫu thuật này có một số rủi ro và kết quả lâu dài có thể là không tốt hơn so với các phương pháp khác.

Ghép phổi: Cấy ghép có thể cải thiện khả năng thở, nhưng nó không để kéo dài cuộc sống và có thể phải chờ một thời gian dài để nhận được cơ quan hiến tặng.

3. Liệu pháp tế bào gốc

Liệu pháp tế bào gốc là phương pháp điều trị mới nhất không chỉ khống chế được sự phát triển của bệnh, mà còn phục hồi và tái tạo lại những tổn thương ở phổi.

Cấy tế bào gốc điều trị COPD là quá trình lấy tế bào gốc trung mô cuống rốn, sau đó tiến hành phân tách, chiết xuất, sàng lọc để lấy được những tế bào gốc cần cho điều trị, sau đó can thiệp thông qua động mạch vào cơ thể bệnh nhân. Những tế bào được cấy vào vùng tế bào bị tổn thương của cơ thể sẽ tự động phân hóa thành các tế bào cần thiết như tế bào mô phổi,… Những tế bào chưa biệt hóa này sẽ giúp cơ thể sửa chữa tổn thương bằng cách thay thế tế bào hư hỏng bằng tế bào mới và điều hòa hệ thống miễn dịch, giảm quá trình viêm đã được khởi phát, từ đó đạt đến mục đích điều trị.

Theo: asiastemcell.vn