Góc chiến thuật: Thế nào là một Regista?
CTV DNK14 10/02/2018 10:00 AM
Trong bất cứ sơ đồ chiến thuật nào, tiền vệ trung tâm đều được xem là vị trí quan trọng nhất trên sân. Đó là trạm luân chuyển bóng giữa các tuyến, từ cánh vào trung lộ, là nơi mở ra đường vào khung thành đối thủ. Vì những nhiệm vụ quan trọng đó mà người ta chia tiền vệ trung tâm thành nhiều kiểu như tiền vệ phòng ngự, tiền vệ công, tiền vệ tranh chấp,... Trong số đó, đặc biệt nhất có thể là Regista. Vậy Regista là gì?

Regista (tiếng Ý nghĩa là nhạc trưởng), cũng được gọi là Deep-lying playmaker chỉ vai trò của một tiền vệ trung tâm trong một trận đấu, có thể dịch là tiền vệ tổ chức lùi sâu. Đỉnh cao nhất của vị trí này không ai khác ngoài Andrea Pirlo dưới bàn tay của HLV Carlo Ancelotti khi anh còn thi đấu cho AC Milan. Giai đoạn ấy, bên cạnh Pirlo là những Kaka, Shevchenko,... Họ đưa AC Milan trở thành một "ông trùm" thực sự của bóng đá châu Âu. Đội hình đó được đánh giá là AC Milan mạnh nhất trong vòng hơn 10 năm. 

Andrea Pirlo được xem là người đảm nhiệm vai trò Regista xuất sắc nhất.
Ảnh: 
Wikimedia Commons

Regista luôn là người thi đấu thấp nhất trong hàng tiền vệ, gần sát với bộ đôi trung vệ (hoặc bộ 3 trung vệ nếu đội bóng sử dụng chiến thuật 3 - 5 - 2, 3 - 4 - 3). Do đó, nguồn nhận bóng của Regista chính là từ những cầu thủ phòng ngự. Sau đó, nhiệm vụ của Regista là phải luân chuyển bóng thật nhanh cho tiền đạo. Thông thường, từ tiền vệ trung tâm đến tiền đạo, bóng phải đi qua 2 - 3 trạm, thông qua các tiền vệ tấn công hoặc các cầu thủ chạy cánh (wingers). Tuy nhiên, với một Regista trong đội hình, tiền đạo có thể nhận bóng chỉ sau một đường chuyền dài chuẩn xác vào khoảng trống phía sau hàng hậu vệ đối phương. 

Với tốc độ chuyển trạng thái từ phòng ngự sang tấn công nhanh như vậy, một Regista cần phải hội tụ những phẩm chất như quan sát nhanh, đọc tình huống tốt và chuyền dài tốt. Khi đó, tiền đạo sẽ có nhiều cơ hội đối mặt với khung thành đối phương chỉ sau một đường chuyền. 

Regista không chỉ yêu cầu cầu thủ đảm nhiệm vị trí đó có những phẩm chất kể trên mà còn có những yêu cầu đặc biệt về những vệ tinh xung quanh. Có một điểm quan trọng, Regista mặc dù có phạm vi hoạt động là thấp nhất, nhưng vai trò chính không phải là phòng ngự. Vì vậy, một Regista luôn cần những đồng đội giàu năng lượng xung quanh mình để hỗ trợ Regista trong khâu phòng ngự. Dưới đây là các cách sắp xếp đội hình khi có Regista.

Đường chuyền điển hình của một Regista.
Ảnh: Wikipedia

1. Regista + 2 tiền vệ con thoi

Regista này sẽ được bảo vệ, dọn dẹp khu vực xung quanh bởi 2 tiền vệ con thoi để rảnh chân nhất có thể. Lối đá này phù hợp để kiểm soát thế trận.
Ví dụ: Pirlo + Vidal/Marchisio/Pogba (Juventus), trong đó Pirlo là Regista, Vida, Marchisio hoặc Pogba là tiền vệ con thoi. Cả 3 người này đều là những cầu thủ cực kì năng nổ, giỏi tranh chấp và giúp Pirlo có không gian để triển khai bóng. Họ góp phần giúp Juventus thống trị Serie A với 4 danh hiệu Scudetto liên tiếp từ năm 2011 đến 2015.

Hoặc chúng ta có thể kể đến bộ 3 Gerrard + Coutinho/Henderson (Liverpool mùa 2013 - 2014). Huyền thoại của Liverpool đảm nhiệm vai trò Regista. Anh cho thấy mình là một tiền vệ toàn diện bậc nhất thế giới khi có thể thi đấu tốt ở vai trò tiền vệ công, tiền vệ cánh và cả Regista. Dưới sự huấn luyện của HLV Bredan Rodgers năm ấy, Liverpool suýt có được chức vô địch Premier League đầu tiên. Tuy nhiên, với thất bại ở những trận đấu cuối cùng, Liverpool đã tự đánh mất cơ hội của mình vào tay Manchester City. Tuy nhiên, lối chơi của Lữ đoàn đỏ năm ấy vẫn được đánh giá cao khi sử dụng một Regista. 

2. Regista + 1 tiền vệ tranh chấp (ball winner) (hoặc 2) + 1 tiền vệ công

Cách sắp xếp này giúp các đội bóng có khả năng pressing tốt hơn từ phần sân đối phương. Tiền vệ tranh chấp sẽ gây sức ép, nếu cướp được bóng sẽ chuyền cho tiền vệ công, hoặc từ việc gây sức ép đó họ sẽ giúp Regista thu hồi bóng dễ dàng hơn rồi tiếp tục triển khai thế trận.

Ví dụ: Xabi Alonso + Vidal + Thiago Alcantara/Thomas Muller (Bayern Munich) với Regista là Alonso. Cựu tiền vệ Liverpool chuyển sang Bayern Munich khi đã bước qua tuổi 30. Tuy nhiên, kinh nghiệm cùng những phẩm chất đáng quý vẫn giúp anh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của một Regista. Vidal với lối chơi mạnh mẽ vốn có của một tiền vệ tranh chấp, Thiago Alcantara hoặc Thomas Muller là tiền vệ công. Bayern Munich vô địch Bundesliga 3 lần liên tiếp trong giai đoạn này.

Hoặc Pirlo + Gattutso/Seedorf + Kaka (AC Milan). Đây là đỉnh cao của Regista, đỉnh cao của AC Milan. Hệ thống này thực sự vận hành rất tốt. Tuy nhiên, thời điểm đó Serie A là một giải đấu khắc nghiệt với thời kì đỉnh cao của 7 "chị em" là Juventus, Inter Milan, AC Milan, AS Roma, Fiorentina, Parma và Lazio nên đội chủ sân San Siro chỉ dành được 2 Scuetto. Ở đấu trường Champions League, họ giành được 2 chức vô địch.

Author: CTV DNK14

News day